بخش سوم
بعضى از حيوانات وحشى ازجمله: خرس ها، زبادها، مينك ها و روباه ها به خاطر مقاصد تجارى در اسارت پرورش داده مى شوند. با آنها مثل حيوانات اهلى رفتار مى شود و نيازهاى رفتارى طبيعى آنها كاملاً مورد غفلت قرار مى گيرد. رفاه حيوانات در اين سیستم ها به طور كلى ناديده گرفته شده و حيوانات به شكل متمركز و در شرايطى پر استرس نگهدارى مى شوند.
الف ـ پرورش خرس
استفاده از اعضاى بدن خرس در داروهاى چينى به 3000 سال قبل برمى گردد. باور عده اى از مردم بر اين است كه صفرا يا زرداب خرس در بسيارى از موارد كارساز و مؤثر است، ازجمله در پايين آوردن تب و التهاب، خنك كردن كبد و معالجۀ هپاتيت. استفاده از صفراى خرس در داروهاى سنتى در بسيارى از كشورهاى آسيايى ازجمله: ژاپن، كره، سنگاپور، تايوان، ويتنام، مالزى و تايلند متداول است.
به طور سنتى، خرس ها شكار شده و كشته مى شدند تا كيسه صفراى آنها براى مصارف دارويى مورد استفاده قرار گيرد، كه نتيجه اش كاهش تعداد خرس ها در سطح جهان بود.
در دهه 1980 به علت كمياب شدن فزايندۀ خرس ها در طبيعت، نوع جديدی از استثمار خرس ها پديد آمد و آن پرورش دادن خرس ها در اسارت بود. اين روش ابتدا در كره شمالى مورد استفاده قرار گرفت اما به سرعت در چين و سپس در كره جنوبى و ويتنام نيز رايج شد.
دليلى كه در توجیه پرورش خرس ها در اسارت عنوان مى شود اين است كه زردابى كه از كيسه صفراى يك خرس پرورشى در طول يك سال به دست مى آيد، برابر با زردابى است كه از كشتن 40 خرس در طبيعت به دست مى آيد. اما نگرانى هاى زيادى در رابطه با رفاه خرس هايى كه در اين صنعت پرورش داده شده و مورد استفاده قرار مى گيرند وجود دارد. ازجمله زندانى بودن آنها در قفس هاى كوچك و خشك و خالى و نحوۀ ظالمانه كشيدن صفرا از بدن آنها. نگرانى هاى حفاظت از محيط زيست هم وجود دارد چون خرس هايى كه به اين مراكز برده مى شوند اغلب از طبيعت صيد شده اند. خرس سياه آسيايى كه گونۀ اصلى خرس هايى است كه در مراكز پرورش خرس چين پرورش داده مى شوند، در فهرست ضميمۀ شماره یک CITES آمده و به معناى آن است كه هر نوع خريد و فروش و تجارت بين المللى اين حيوان چه به صورت زنده و چه به شكل اعضاى بدن يا مشتقاتش ممنوع است، اما اين تجارت غيرقانونى همچنان ادامه دارد.
صنعت پرورش خرس درچین روند توسعه و تحکیم را طی می کند. مراكز كوچكتر بسته مى شوند و مراكزى كه وسعتشان بیشتر است گسترش می یابند. نتيجه اين كار كمتر شدن مراكز پرورش خرس ولی بيشتر شدن تعداد خرس هايى است كه در اين مراكز نگهدارى مى شوند. سال 1992 در 600 مزرعه پرورش خرس حدود 6000 خرس وجود داشت. در انتهاى سال 2002 تعداد اين مزارع به 167 و حدود 9000 خرس رسيد. در سال 2003 به هزينه WSPA تحقيقاتى صورت گرفت و هشت مركز پرورش خرس در شمال شرقى چين مورد بازديد قرار گرفت و تنها در آن هشت مركز، طبق گزارش صاحبانشان جمعاً 4793 خرس وجود داشت. با آنكه هم اکنون رقم درستى از مجموع تعداد خرس هايى كه در مراكز پرورش خرس چین زندانی شده اند، در دست نيست اما شواهد نشان مى دهند كه مقدار زردابى كه از كيسه صفراى خرس هاى پرورشی گرفته مى شود از ميزان مصرف بالاتر است و به همين دليل است كه محصولات ديگرى از قبيل شامپو، قرص مكيدنى براى گلو و نوشیدنی در بازار ديده مى شوند.
پرورش خرس براى تهيه زرداب در كره و ويتنام نيز متداول است. در اوایل دهۀ 1990 مقامات كره ای بخاطر فشار جامعه، كشيدن زرداب از كيسه صفراى خرس ها را ممنوع اعلام كردند. با اين همه، خرس ها در آن مراكز باقى مى مانند.
تعداد تقريبى خرس ها در مراكز پرورش خرس:
ويتنام: 3927 خرس در 1059 مركز (آمار رسمى دولتى در سال 2005)
كره: 1800 خرس در 78 مركز (آمار رسمى دولتى در سال 2004)
چين: 7002 خرس در 247 مركز (آمار رسمى دولتى در سال 1999)*
* رقم صحيح براى چين فعلاً در اختيار نيست: آخرين آمار رسمى دولتى در سال 1999 داده شده است.
در اثر مبارزات طولانى و مداوم WSPA، دولت ويتنام در فوريه سال 2005 موافقت كرد يك كارگروه ملى تشکیل دهد تا کم کم پرورش خرس ها را متوقف کند. بین WSPA و دولت ویتنام توافق شد طرح هایی به اجرا درآید که مشخصات همه خرس های اسير ثبت گردد، میکروچیپ گذاری شوند، به تدریج به توليد مثل خرس ها در مراكز پرورشی پایان دهند و قانون گرفتن خرس ها از طبيعت و انتقال آنها به اين مراكز را سخت تر کنند.
مراكز پرورش خرس بايد به چنین ظلم فوق العاده ای نسبت به اين حيوانات و اثرات منفی آن برروى حفظ محيط زيست پايان دهند و به جاى زرداب خرس از داروهاى سنتى گياهی و جايگزين هاى مصنوعى مناسب ديگر استفاده نمايند.
جلوى تقاضاى مشتريان براى محصولاتى كه در آنها از زرداب خرس استفاده مى شود بايد گرفته شود. براى رسيدن به اين مقصود بايد فعالانه در پى آن باشيم كه جايگزين هاى گياهى يا مصنوعى به بازار عرضه كنيم.
ب ـ پرورش زباد
مشك زباد به وسيلۀ چند توليدكننده عطر در فرانسه مورد استفاده قرار مى گيرد. این مشك در اتيوپى توليد مى شود، جايى كه حدود 3000 زباد در شرايط بسيار ابتدايى در 200 مركز نگهدارى مى شوند. هر سال حدود 1000 كيلوگرم مشك از اتيوپى به فرانسه صادر مى شود.
مسائل رفاهى فراوانی در رابطه با پرورش زباد در اين مراكز وجود دارد. حيوانات از طبيعت صيد شده و در قفس هاى چوبى كوچك، بدون غذا و بستر مناسب، نگهدارى مى شوند. تقريباً 40% زبادها در سه هفتۀ اول اسارت مى ميرند.
مشك، با فشار دادن غده perineal كه در بيخ دم قرار دارد، گرفته مى شود. اين كار بسيار دردناك وآسیب زننده است كه اغلب به صدمات جسمی منجر مى گردد.
مشك براى صنايع عطر ماده اى كاملاً غيرضرورى است زيرا مى توان آن را به شكل مصنوعى تهيه كرد؛ ماده اى كه هم اكنون در بسيارى از عطرهاى تجارى مورد استفاده قرار مى گيرد.
ج ـ پرورش حيوانات خزدار
تجارت پوست، يك صنعت جهانى چند بيليون دلارى است. در چرخه ی تبدیل شدن «حیوان به پالتو» چندین بخش از صنعت پوست مشاركت دارند. پرورش دهنده يا تله گذار حيوان را مى كشد و پوست مى كند. از طريق يك دلال يا شركت تعاونى، پوست ها در حراجى ها فروخته مى شوند. خريداران پوست، دلال ها يا توليدكنندگان بزرگى هستند كه پوست ها را مى خرند و به شكل كت یا دیگر اقلام در مى آورند. پوست های تبدیل به لباس شده، به شكل كت و پالتو و غيره بيشتر از طريق نمايشگاه های پوست در سراسر دنیا به فروش مى رسند. سپس مغازه هاى پوست فروشى يا فروشگاه هاى زنجيره اى خرده فروش، پالتو پوست ها را در معرض فروش عموم مردم قرار مى دهند.
در بعضى نقاط جهان استفاده از پوست ضرورت اقتصادى ندارد. اگر چه اين روزها به علت وجود جايگزين هاى خوب و مناسب، اين نوع تجارت به ندرت صورت مى گيرد. استفاده كردن از پوست حيوانات در صنعت مد بسيار بى مورد است زيرا محصولات جايگزين بسيارى در دسترس هستند.
مسائل رفاهى و زيست محيطى زيادى هم در رابطه با حيوانات صيدشده از طبيعت و هم حيوانات پرورش يافته در اسارت وجود دارد كه مى توان از جمله به: روش هاى تله گذارى، شرايط پرورش و روش هاى كشتن اشاره كرد.
85 % از پوست مورد نياز صنعت مد از مراكز پرورش حيوانات خزدار تأمين مى شود. اين مراكز مى توانند هزاران حيوان را که به روشی مشابه در سرتاسر دنیا متمرکز پرورش می یابند، نگه دارند. منابع ديگر تأمين نياز اين صنعت شامل حيوانات به تله افتاده يا شكارشده، حيوانات خانگى دزديده شده و حيوانات مازادِ برنامه هاى كنترل جمعيت حيوانات بى سرپناه است.
لطفاً برای مرور کلی راجع به مفهوم رفاه در مزارع تولید خز، به فصل «حيوانات مزرعه» مراجعه فرمائید.
براى ساختن يك پالتو پوست، از پوست چند حيوان استفاده مى شود؟
15 ـ 12 سياهگوش (جانورى از خانواده گربه سانان)
15 ـ 10 گرگ يا كايوت
20 ـ 15 روباه
80 ـ 60 مينك
30 ـ 27 راكون
12 ـ 10 سگ آبى
100 ـ 60 سنجاب
منبع: FUR FREE ALLIANCE
بخش چهارم حیوانات وحشی را اینجا بخوانید.